Onze Eigen Tuin - Winter 2005

Elke morgen weer is het een sensatie vanuit de stille schaduw van de Molensteentuin door de groene deur de Oude Proeftuin binnen te gaan. Daar ligt dan in het dromerige ochtendlicht de grote border te pronken. Sinds deze tuin en de aangrenzende Verwilderingstuin en Watertuin in 2004 de status van Rijksmonument verworven hebben, worden ze door ons met nog meer respect verzorgd.

Maar wie in een tuin werkt kent haar zwakke punten en de betovering duurt dan meestal niet erg lang. Dat wat voor verbetering vatbaar is dringt zich op.

In de loop der tijd heeft deze border vele aanpassingen gekend. Kleurencombinaties bevielen niet, planten werden ziek of er kwamen betere variëteiten op de markt.
Ook blijken sommige soorten na veelvuldig scheuren en verjongen behoorlijk af te gaan wijken van de oorspronkelijke plant, zoals de bloeiwijze van een groep Eupatorium maculatum 'Atropurpureum'. Dit veelvuldig vegetatief vermeerderde koninginnekruid bloeit nu met meer op tuilen lijkende bloemen. Het effect is anders. Veel gebruikte combinaties van bloemvormen in de beplantingen van Mien Ruys zijn de schermen (Achillea, Eupatorium) samen met aren (Salvia, Aconitum, ridderspoor, Lobelia, Veronicastrum) en margrieten (Helenium, Erigeron) of schotels (Geranium). De scherm vorm achterin de border geeft door zijn horizontale werking de hoogte van de border aan. Afgewisseld met de opgaande lijnen van aren, ontstaat een boeiend contrast. Als de bloeiwijze op zo'n belangrijke plaats verandert, verandert er meer.

Veel van de toegepaste oude soorten in de border schijnen het vroeger beter gedaan te hebben. Volgens de voormalige beheerder van de Tuinen, Dirk Jan Koning, werden de vaste planten in de Grote Border, toen Kwekerij Moerheim nog bestond, wellicht als moerplanten gebruikt. Door de planten steeds van de jonge, nieuwe uitlopers te ontdoen, ontstaan steviger en bossiger planten.

De Salvia's hebben het op sommige plaatsen in de tuinen ook moeilijk. Van enkele hebben we in het voorjaar stek afgenomen, terwijl we de oude knoestige planten weggooiden. Dat is een goede manier om nieuwe planten te krijgen. Maar het duurt alleen wel een heel seizoen voor deze stekken weer gaan bloeien. Volgend jaar gaan we de gezonde oude planten maar eens verwennen door de nieuwe scheuten te verwijderen. Wie weet krijgen wij dan prachtige moerplanten in onze borders. 

Een andere plant die veel aandacht opeist is Alstroemeria. Deze plant bloeit met oranje, lelieachtige bloemen en is onmisbaar in de grote border. Helaas blijkt deze plant buitensporig bewerkelijk. Alstroemeria heeft tere waterige wortels die tot 50 cm diep de grond ingaan. De zeldzaam slappe stelen die als haren op een hond in het voorjaar opkwamen dreven ons tot wanhoop.
Hoewel we drie keer het aantal stelen flink gedund hadden bleef de resterende broze massa nauwelijks te stutten. De lange wortels beschikken over drie punten waarop knoppen zitten die het volgend seizoen bij optimale omstandigheden allemaal tot ontwikkeling komen. De bovenste laag bevriest gemakkelijk, zodat er vervolgens nog twee reservelagen overblijven. Als de tweede laag knoppen eveneens wordt beschadigd loopt altijd nog de derde laag uit. Wij gaan daarom volgend voorjaar trachten slechte omstandigheden na te bootsen voor de bovenste twee lagen knoppen, zodat alleen de derde etage knoppen uitloopt. Het idee is de wortels van de bovenste lagen knoppen te ontdoen. Niet om te stekken, want we hebben er meer dan genoeg.

Ook al is de border bijna 80 jaar oud en heeft ze officieel de monumentenstatus, het experimenteren met de beplanting gaat anno 2006 gewoon door.

Terug naar jaargang 2005 overzicht